Dhëmbët e ndjeshëm janë një problem i zakonshëm që prek shumë njerëz në çdo grupmoshë. Kjo ndjesi e pakëndshme, e cila shpesh shfaqet si një dhimbje e mprehtë kur konsumoni ushqime të ftohta, të nxehta, të ëmbla ose të tharta, mund të ndikojë negativisht në cilësinë e jetës. Për të kuptuar më mirë këtë gjendje dhe për ta menaxhuar siç duhet, është e rëndësishme të dimë shkaqet, trajtimet dhe mënyrat e parandalimit të saj.
Shkaqet e dhëmbëve të ndjeshëm
1. Erozioni i smaltit
Smaltit është shtresa mbrojtëse e jashtme e dhëmbëve. Kur ai konsumohet nga larja e fortë, përdorimi i pastave shumë abrasive ose konsumimi i tepërt i ushqimeve acidike, shtresa nën të, e quajtur dentinë, ekspozohet. Kjo e bën dhëmbin më të ndjeshëm ndaj temperaturave dhe substancave të ndryshme.
2. Përdorimi i gabuar i furçës së dhëmbëve
Larja me shumë presion ose me furça me qime shumë të forta mund të dëmtojë smaltin dhe mishrat, duke ekspozuar rrënjët e dhëmbëve.
3. Sëmundjet e mishrave
Gingiviti ose paradontoza mund të shkaktojnë tërheqjen e mishrave, duke ekspozuar pjesë të rrënjëve që normalisht mbrohen. Këto zona janë më të ndjeshme ndaj stimulimeve të jashtme.
4. Plagët dentare dhe kariesi
Frakturat e vogla ose prania e kaviteteve mund të ekspozojnë nervin, duke rritur ndjeshmërinë dhe dhimbjen.
5. Përdorimi i shpeshtë i zbardhuesve të dhëmbëve
Produktet për zbardhjen e dhëmbëve, sidomos ato të përdorura pa këshillën e dentistit, mund të dëmtojnë smaltin dhe të rrisin ndjeshmërinë.
6. Bruxizmi
Shtrëngimi apo fërkimi i dhëmbëve gjatë natës, i njohur si bruxizëm, mund të gërryejë smaltin dhe të çojë në ndjeshmëri dentare.
Shenjat e dhëmbëve të ndjeshëm
Njohja e simptomave është hapi i parë drejt trajtimit. Shenjat më të zakonshme përfshijnë:
- Dhimbje të menjëhershme kur pini ujë të ftohtë ose të ngrohtë
- Parehati gjatë konsumimit të ushqimeve të ëmbla ose të tharta
- Ndjeshmëri kur pastroni dhëmbët ose përdorni fillin dentar
- Dhimbje spontane, edhe pa ndonjë stimul të dukshëm
Trajtimet efektive për dhëmbët e ndjeshëm
1. Përdorimi i pastave speciale për ndjeshmëri
Pasta të posaçme për dhëmbë të ndjeshëm ndihmojnë në mbulimin e tubulave të hapura në dentinë, duke reduktuar ndjeshmërinë pas disa javësh përdorimi të rregullt.
2. Ndërrimi i furçës dhe teknikës së larjes
Zgjidhni furça me qime të buta dhe lani dhëmbët me lëvizje rrethore, jo me forcë. Kjo ndihmon në mbrojtjen e smaltit dhe mishrave.
3. Kujdesi profesional nga dentisti
Dentisti mund të aplikojë xhele fluoridi ose mbushje mbrojtëse për të forcuar smaltin dhe për të mbuluar zonat e ekspozuara.
4. Menaxhimi i bruxizmit
Nëse problemi shkaktohet nga shtrëngimi i dhëmbëve gjatë natës, përdorimi i një mbrojtëse dentare (night guard) mund të parandalojë përkeqësimin e situatës.
5. Trajtimi i sëmundjeve të mishrave
Nëse ndjeshmëria lidhet me gingivit ose paradontozë, trajtimi i mishrave dhe pastrimi profesional i dhëmbëve janë të domosdoshme.
6. Kufizimi i zbardhuesve dentarë
Nëse përdorni produkte zbardhuese, bëjeni këtë vetëm me rekomandimin e dentistit dhe mos e teproni me frekuencën.
Këshilla praktike për parandalim
Shmangni ushqimet shumë acidike
Lëngjet e agrumeve, pijet energjike dhe ushqimet shumë të tharta mund të dëmtojnë smaltin. Përdorimi i një pipëze kur pini pije acidike dhe shpëlarja e gojës me ujë pas konsumit janë zakone të dobishme.
Mos e tejkaloni larjen e dhëmbëve
Larja e dhëmbëve duhet të bëhet dy herë në ditë. Larja shumë e shpeshtë mund të dëmtojë smaltin.
Përdorni shpëlarës oral me fluor
Shpëlarësit që përmbajnë fluor ndihmojnë në forcimin e smaltit dhe mbrojtjen nga ndjeshmëria.
Vizita të rregullta te dentisti
Kontrollet periodike ndihmojnë në diagnostikimin e hershëm të problemeve që mund të çojnë në ndjeshmëri, si kariesi ose sëmundjet e mishrave.
Mbani një dietë të ekuilibruar
Ushqimet e pasura me kalcium dhe fosfor, si qumështi, djathi dhe arrat, ndihmojnë në forcimin e dhëmbëve dhe në mbrojtjen e smaltit.
Kur duhet të konsultoheni me dentistin
Nëse dhimbja e ndjeshmërisë bëhet e vazhdueshme, është e rëndësishme të kërkoni ndihmën e dentistit. Në disa raste, ndjeshmëria mund të jetë një shenjë e një problemi më serioz, si një kavitet i thellë, një infeksion ose dëmtim i nervit dentar.
Kujdesi i përditshëm për dhëmbë të shëndetshëm
Mbajtja e një rutine të rregullt higjiene orale është çelësi për parandalimin e ndjeshmërisë. Kombinimi i larjes korrekte, përdorimit të fillit dentar dhe vizitave të rregullta te dentisti ndihmon në ruajtjen e dhëmbëve të fortë dhe të shëndetshëm.
Dhëmbë të fortë, buzëqeshje pa dhimbje
Ndjeshmëria e dhëmbëve mund të jetë e pakëndshme, por me kujdesin e duhur dhe trajtimet profesionale, ajo mund të menaxhohet dhe të parandalohet. Duke mbrojtur smaltin, duke shmangur zakonet e dëmshme dhe duke kërkuar ndihmë profesionale kur është e nevojshme, mund të siguroni që buzëqeshja juaj të mbetet e fortë dhe e shëndetshme për shumë vite.