Infeksionet dentare janë ndër problemet më të zakonshme që prekin shëndetin oral dhe, nëse nuk trajtohen në kohë, mund të çojnë në pasoja serioze për dhëmbët, mishrat e dhëmbëve dhe madje për shëndetin e përgjithshëm. Shumë njerëz e neglizhojnë një dhimbje të lehtë apo një ënjtje të vogël në gojë, pa e kuptuar se ato mund të jenë shenjat e para të një infeksioni dentar. Njohja e shkaqeve, simptomave dhe trajtimit të duhur është thelbësore për të mbrojtur jo vetëm dhëmbët, por edhe organizmin në tërësi.
Çfarë është një infeksion dentar
Një infeksion dentar është një grumbullim bakteresh që shkakton inflamacion në dhëmb, në rrënjën e tij ose në indet përreth. Ky infeksion mund të ndodhë për shkak të kariesit të patrajtuar, dëmtimeve mekanike, mishrave të dobësuar ose higjienës orale të pamjaftueshme. Në raste të avancuara, bakteret mund të përhapen në gjak dhe të shkaktojnë infeksione të rënda sistemike.
Shkaqet kryesore të infeksioneve dentare
Higjiena e dobët orale
Kur dhëmbët nuk pastrohen siç duhet, mbetjet ushqimore dhe pllaka bakteriale grumbullohen duke krijuar terrenin ideal për zhvillimin e infeksioneve.
Kariesi i patrajtuar
Një zgavër e vogël mund të duket e parëndësishme, por me kalimin e kohës, ajo përhapet në shtresat më të thella të dhëmbit dhe mund të arrijë te nervi, duke shkaktuar infeksion.
Dëmtimet fizike të dhëmbëve
Thyerjet, çarjet ose dëmtimet nga trauma lehtësojnë hyrjen e baktereve brenda dhëmbit.
Mishrat e dobësuar
Sëmundjet e mishrave të dhëmbëve, si gingiviti dhe periodontiti, hapin rrugë për bakteret që mund të infektojnë rrënjën e dhëmbit.
Sistemi imunitar i dobët
Personat me imunitet të ulët janë më të prirur të zhvillojnë infeksione të shpeshta, përfshirë edhe ato dentare.
Simptomat e infeksioneve dentare
Njohja e hershme e simptomave mund të ndihmojë në parandalimin e komplikimeve serioze. Disa shenja kryesore përfshijnë:
- Dhimbje e fortë ose pulsuese në dhëmb
- Ënjtje e fytyrës, mishrave ose qafës
- Ndjeshmëri ndaj të nxehtit ose të ftohtit
- Gjakderdhje ose erë e keqe e vazhdueshme e gojës
- Temperaturë dhe ndjesi lodhjeje
- Vështirësi në hapjen e gojës ose përtypjen
Nëse këto simptoma injorohen, infeksioni mund të përhapet dhe të shkaktojë absces dentar apo infeksione më të rënda në trup.
Si diagnostikohen infeksionet dentare
Dentisti përdor një kombinim të ekzaminimit klinik dhe radiografisë për të identifikuar praninë e infeksionit. Radiografia ndihmon për të parë thellësinë e infeksionit dhe përhapjen e tij në rrënjë apo indet përreth.
Trajtimi i infeksioneve dentare
Antibiotikët
Në shumë raste, mjeku përshkruan antibiotikë për të ndaluar përhapjen e infeksionit, sidomos kur ka ënjtje ose temperaturë.
Pastrimi dhe dezinfektimi
Dentisti pastron kanalet e rrënjës për të hequr bakteret dhe për të dezinfektuar zonën e infektuar.
Trajtimi i rrënjës
Në rastet kur infeksioni ka prekur pulpën dentare, kryhet trajtimi i kanalit të rrënjës për të shpëtuar dhëmbin.
Heqja e dhëmbit
Nëse dhëmbi është dëmtuar rëndë dhe nuk mund të shpëtohet, mjeku mund të rekomandojë nxjerrjen e tij për të parandaluar përhapjen e infeksionit.
Analgjezikët dhe anti-inflamatorët
Përdoren për të lehtësuar dhimbjen dhe për të ulur inflamacionin gjatë trajtimit.
Komplikimet e infeksioneve dentare
Infeksionet e patrajtuara mund të përhapet në:
- Kockat e nofullës (osteomieliti)
- Sinuset (sinusiti)
- Qafën dhe fytyrën (celuliti)
- Gjakun, duke shkaktuar sepsë – një gjendje kërcënuese për jetën
Kjo tregon sa e rëndësishme është të mos injorohen shenjat dhe simptomat fillestare.
Si të parandaloni infeksionet dentare
Kujdesi i përditshëm
- Lani dhëmbët të paktën dy herë në ditë me një pastë me fluor
- Përdorni fillin dentar për të pastruar hapësirat mes dhëmbëve
- Shpëlani gojën me lëngje antibakteriale
Kontrolli periodik te dentisti
Vizitat çdo 6 muaj ndihmojnë në zbulimin e hershëm të problemeve dhe parandalimin e infeksioneve.
Ushqyerja e shëndetshme
Kufizoni ushqimet e ëmbla dhe pijet me sheqer që favorizojnë zhvillimin e kariesit.
Ruajtja e imunitetit
Një sistem imunitar i fortë ju mbron më mirë edhe ndaj infeksioneve orale. Ushqimi i balancuar, gjumi i mjaftueshëm dhe aktiviteti fizik janë elemente kyçe.
Këshilla praktike në rast urgjence
Nëse ndjeni dhimbje të forta ose shihni ënjtje në gojë, mos e shtyni vizitën te dentisti. Deri atëherë, mund të:
- Përdorni kompresa të ftohta në zonën e ënjtur
- Merrni ilaçe kundër dhimbjes të rekomanduara nga farmacisti
- Shmangni ushqimet shumë të nxehta ose shumë të ftohta
Këto masa ndihmojnë përkohësisht, por nuk zëvendësojnë trajtimin profesional.
Kujdesi i vazhdueshëm për një buzëqeshje të shëndetshme
Parandalimi është gjithmonë më i lehtë dhe më i lirë sesa trajtimi. Duke u kujdesur çdo ditë për higjienën orale dhe duke mos injoruar shenjat e para të një infeksioni, ju jo vetëm që ruani dhëmbët dhe mishrat e shëndetshëm, por edhe parandaloni komplikime serioze për shëndetin tuaj.